IBAN Hakkýnda Herþey


1. IBAN (Uluslararasý Banka Hesap Numarasý - International Bank Account Number) Nedir?


2. IBAN'ýn Amacý Nedir?


3. IBAN'ýn Yararý Nedir?


4. Türkiye'de IBAN Kullanýmý Konusunda Bir Düzenleme Mevcut mudur?


5. Türkiye'de IBAN'ýn Yapýsý


6. IBAN'a Geçiþ Süreci Nasýldýr?


7. Her banka müþterisinin IBAN'ý var mýdýr?


8. IBAN'ýmý Nasýl Öðrenebilirim?


9. IBAN'ýmý Þimdiden Öðrenip Kullanabilir miyim?


10. IBAN Nasýl Kullanýlacaktýr?


11. Avrupa Ülkelerinde IBAN Yapýsý Nasýldýr?


12. Bankalar Ne Yapacak?


13. Banka Müþterileri Ne Yapacak?


14. IBAN doðrulamasý nedir?


15. Yurt dýþýndaki hangi ülkelere para gönderirken IBAN kullanmak zorundayým?


16. Yabancý para (döviz) göndermek istediðimde de IBAN kullanmalý mýyým?


17. Bankanýn bir þubesinden diðer þubesine para gönderirken IBAN kullanmak zorunda mýyým?


18. Kredi kartý ödemelerimi yaparken IBAN kullanmalý mýyým?


19. Yatýrým hesaplarýna IBAN verilmesi zorunlu mudur?


20. Elektronik Fon Transferi (EFT) ile havale yaparken (para gönderirken) IBAN kullanmalý mýyým?


21. Ýsme havalede IBAN gerekli midir?


22. Para transferi yapmak istediðim kiþinin IBAN'ýný öðrenemiyorsam ne yapmalýyým?






1. IBAN (Uluslararasý Banka Hesap Numarasý - International Bank Account Number) Nedir?
IBAN, bankalardaki mevcut müþteri hesaplarýnýn yerine kullanýlacak olan ve para transferlerinin hýzlý, hatasýz ve az maliyetle gerçekleþtirilmesi amacýyla belirli bir standarda göre oluþturulan uluslararasý banka hesap numarasýdýr.
IBAN'a iliþkin söz konusu standarda göre, ülke genelinde standart uzunlukta ve yapýda bir banka müþteri hesap numarasý oluþturulmasý gerekmektedir. Her ülkenin IBAN numarasý uzunluðu farklý ancak en fazla 34 karakterden oluþmaktadýr. Bugün Avrupa Birliði ülkelerinin yanýsýra bir çok ülkede de IBAN kullanýlmaktadýr.

2. IBAN'ýn Amacý Nedir?
IBAN'ýn amacý, bankalardaki her bir müþteri hesap numarasýný uluslararasý ölçekte tanýmlamak suretiyle, para transferlerinin hatasýz ve hýzlý bir þekilde gerçekleþmesini saðlamaktýr.

3. IBAN'ýn Yararý Nedir?
IBAN kullanýlmadýðýnda, hesap numaralarýnda belli bir standart olmadýðý için numaranýn doðruluðundan emin olunamamaktadýr. Hatalý yazýlan hesap numarasý sonucunda para transferi iþleminin gerçekleþmemesi veya yanlýþ hesaba gönderilmesi durumunda hatayý düzeltmek zaman almakta ve ek maliyetlerin oluþmasýna neden olmaktadýr.
Ancak, IBAN ile hesap numaralarý belli bir standarda göre düzenlendiðinden ve bankalarca matematiksel olarak kontrol edilmesi zorunlu olduðundan para transferlerindeki söz konusu hatalar en aza indirilmektedir.

4.Türkiye'de IBAN Kullanýmý Konusunda Bir Düzenleme Mevcut mudur?
2008/6 Sayýlý Uluslararasý Banka Hesap Numarasý Hakkýnda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý Tebliði 10.10.2008 tarih, 27020 sayýlý Resmi Gazete'de yayýmlanmýþtýr. Söz konusu Tebliðe, Bankamýz internet sitesindeki (http://www.tcmb.gov.tr) Banka Hakkýnda/Mevzuat/Bankacýlýk/Karar,Teblið ve Genelgeler/Uluslararasý Banka Hesap Numarasý Hakkýnda Teblið bölümünden ulaþýlmasý mümkün bulunmaktadýr.

5. Türkiye'de IBAN'ýn Yapýsý
Türkiye'de bankalar tarafýndan müþterilere verilecek IBAN, yalnýzca bir hesabý iþaret eder ve 26 sayýsal/alfabetik karakterden oluþur. IBAN Türkiye formatý ayrýca ülkelerin IBAN formatlarýný tescile yetkili kuruluþ olan SWIFT'in internet sitesinde de (www.swift.com) yer almaktadýr.

TR
XX
YYYYY
0
ZZZZZZZZZZZZZZZZ
Ülke Kodu
Kontrol Basamaklarý
Banka Kodu
Rezerv Alan
16 Basamaktan oluþan hesap numarasý

Ülke Kodu, 2 büyük harften oluþur, Türkiye için TR kullanýlýr.
Kontrol Basamaklarý, 2 basamaklý rakamdan oluþur ve IBAN'ýn doðrulanmasý iþleminde kullanýlýr.
Banka Kodu, 5 basamaklý rakamdan oluþur. 5 basamaktan oluþmayan banka kodlarý saða dayalý yazýlýr ve baþýna sýfýr eklenerek 5 basamaklý hale getirilir.
Rezerv Alan, tek basamaklý rakamdan oluþur. Deðiþtirilinceye kadar 0 kullanýlýr.
Hesap Numarasý, 16 basamaklý büyük harf ve/veya rakamdan oluþur.

6. IBAN'a Geçiþ Süreci Nasýldýr?
Uluslararasý Banka Hesap Numarasý Hakkýnda Teblið ile IBAN kullanýmýnda kademeli bir geçiþ süreci planlanmýþtýr. Buna göre;

  • 10.10.2008 tarihinden itibaren;
    • Bankalar müþterileri için IBAN üretmek ve hesap sahiplerine bildirmek zorundadýrlar.
  • 01.01.2009 tarihinden itibaren;
    • Bankalarýn mevcut uygulamalarýnda müþterileri için düzenledikleri ve üzerinde hesap numarasý bulunan tüm belgelerde IBAN'ý göstermeleri gerekmektedir.
    • Müþterilerin Avrupa Ekonomik Alanýnda yer alan ülkelerdeki herhangi bir hesaba yapacaklarý para transferlerinde alýcýya ait IBAN'ý bankalarýna bildirmeleri gerekmektedir.
    • Bankalarýn ise söz konusu IBAN'ý doðrulamasý ve kullanmasý zorunludur.
  • 01.01.2010 tarihinden itibaren;
    • Bankalarýn yurt içi ve yurt dýþýndan gelen ve alýcý hesap numarasý IBAN olarak belirtilen para transferlerinde IBAN'ý doðrulamasý, giden transferlerde ise göndericiye ve alýcýya ait IBAN'ý kullanmalarý gerekmektedir.
    • Müþteriler yurtiçinde yapacaklarý para transferlerinde alýcýya ait IBAN'ý bildirecek, bankalar ise söz konusu IBAN'ý doðrulayacak ve kullanacaklardýr.

7. Her banka müþterisinin IBAN'ý var mýdýr?
Evet, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasý'nca hazýrlanan IBAN Tebliði gereðince Türkiye'deki tüm bankalar müþterilerinin para hareketine konu olan mevcut hesaplarý için IBAN üretmiþ durumdadýrlar.

8. IBAN'ýmý Nasýl Öðrenebilirim?
Müþteriler, mevcut hesap numaralarý yerine kullanýlacak olan ve kendi bankasýnca üretilmiþ olan IBAN'ý hesaplarýnýn bulunduðu banka þubesinden veya bankalarýn internet sitelerinden temin edebilirler.

9. IBAN'ýmý Þimdiden Öðrenip Kullanabilir miyim?
Evet. Mevcut hesap numaralarý yerine IBAN þimdiden kullanýlabilir.

10. IBAN Nasýl Kullanýlacaktýr?

iban kullaným
1. Her banka, müþterisinin para transferine konu hesabý için IBAN'ý üretmiþ durumdadýr ve müþterisine bildirir.

2. Parayý alacak olan kiþi (ALICI) kendi hesap numarasýna ait IBAN'ý parayý gönderecek olan kiþiye (GÖNDERÝCÝ) bildirir.

3. Gönderici, alýcýnýn IBAN'ýný kendi bankasýna bildirir ve para transfer emrini verir.

4.Göndericinin bankasý bu IBAN'ý doðrular ve alýcýnýn IBAN'ýna para transferini gerçekleþtirir.

11. Avrupa Ülkelerinde IBAN Yapýsý Nasýldýr?

Bazý Avrupa ülkelerindeki IBAN yapýsý aþaðýda gösterilmektedir.
Ülke
Uzunluk
IBAN Yapýsý
Almanya
22
DE89 3704 0044 0532 0130 00
Fransa
27
FR14 20041 01005 0500013M026 06
Belçika
16
BE68 5390 0754 7034
Ýngiltere
22
GB29 NWBK 6016 1331 9268 19
Avusturya
20
AT61 1904 3002 3457 3201
Hollanda
18
NL91 ABNA 0417 1643 00
Bulgaristan
22
BG80 BNBG 9661 1020 3456 78
Romanya
24
RO49 AAAA 1B31 0075 9384 0000

12. Bankalar Ne Yapacak?
Türkiye'de faaliyet gösteren bankalar, müþterilerinin para transferine konu her bir hesabý için ayrý IBAN üretecek ve hesap sahiplerine bildirecektir. Ayrýca IBAN kullanýmýný saðlayacak teknik altyapýyý hazýrlayacaklardýr.

13. Banka Müþterileri Ne Yapacak?
Para transferine konu hesabý olan her müþteri IBAN'ýný almak için hesabýnýn bulunduðu bankaya baþvuracaktýr. IBAN'ýný alan müþteri kendisine yapýlacak para transferlerinde kullanýlmak üzere hesap numarasý olarak IBAN'ýný göndericiye bildirecektir.
Para transferi yapacak olan müþteriler, transferi gerçekleþtirmeden önce alýcýnýn IBAN'ýný bankalarýna bildireceklerdir. Alýcýnýn IBAN'ýnýn bilinmediði durumlarda ise bankalarýna iþlem bazýnda yazýlý beyan vermek suretiyle transferi gerçekleþtirebileceklerdir.

14. IBAN doðrulamasý nedir?
IBAN doðrulamasý, IBAN'ýn ISO 13616 no.lu standarda göre uygun formatta oluþturulup oluþturulmadýðýný kontrol eden bir uygulamadýr. Bir baþka ülkeye ya da bankaya para transferi yapmak isteyen bir müþteri, alýcýnýn IBAN'ýný gönderici bankaya verdiðinde, transfer yapýlmadan önce alýcýnýn IBAN'ý gönderici banka tarafýndan kontrol edilir. IBAN yanlýþ ise para karþý bankaya gönderilmez ve yanlýþ iþlem engellenir.
Para transferinden önce yapýlan IBAN doðrulamasý sadece geçerli bir IBAN kullanýldýðýný göstermekte, kiþi ile hesap numarasýný eþleþtirmemektedir.

15. Yurt dýþýndaki hangi ülkelere para gönderirken IBAN kullanmak zorundayým?
01.01.2009'dan itibaren Avrupa Ekonomik Alaný'nda yer alan Avrupa Birliði üyesi ülkeler ile Ýzlanda, Lihtenþtayn ve Norveç'e para gönderirken IBAN kullanmak zorunludur.

16. Yabancý para (döviz) göndermek istediðimde de IBAN kullanmalý mýyým?
Türk Lirasý veya yabancý para tüm hesaplara yapýlacak transferlerde IBAN kullanýlmasý gerekmektedir.

17. Bankanýn bir þubesinden diðer þubesine para gönderirken IBAN kullanmak zorunda mýyým?
01.01.2010 tarihinden itibaren IBAN'sýz yurt içi ve yurt dýþýna para transferi yapýlamayacaðýndan, eski hesap numaralarýnýn tamamý IBAN'a dönüþecek, dolayýsýyla bankanýn bir þubesinden diðer þubesine para transferi yapýlýrken IBAN kullanmak gerekecektir.

18. Kredi kartý ödemelerimi yaparken IBAN kullanmalý mýyým?
Kredi kartý hesaplarýna IBAN verilmediðinden, kredi kartý numarasýna yapýlan transferlerde IBAN kullanýlmamaktadýr.

19. Yatýrým hesaplarýna IBAN verilmesi zorunlu mudur?
Yatýrým hesabý para hareketine konu ise bu hesap için IBAN üretmek gerekmektedir.

20. Elektronik Fon Transferi (EFT) ile havale yaparken (para gönderirken) IBAN kullanmalý mýyým?
Hesaba (alýcýnýn hesap numarasýnýn bulunduðu durumda) para göndermek istendiðinde alýcýnýn IBAN'ý kullanýlmalýdýr.

21. Ýsme havalede IBAN gerekli midir?
Ýsme (alýcýnýn hesap numarasýnýn bulunmadýðý durumda) para göndermek istendiðinde herhangi bir hesap numarasýna ihtiyaç duyulmadýðýndan IBAN kullanýlmayacaktýr.

22. Para göndermek istediðim kiþinin IBAN'ýný öðrenemiyorsam ne yapmalýyým?
Para transferi yapmak istediðiniz kiþinin IBAN'ýný öðrenemiyorsanýz, transferi gerçekleþtirmeden önce alýcýnýn IBAN'ýný bilmediðinize iliþkin yazýlý beyan vermeniz gerekmektedir.